Nie żyje Marian Turski. Wybitny historyk miał 98 lat

Anna Markiewicz
3 min przeczytany

Odszedł wybitny historyk, dziennikarz. Jeszcze 3 tygodnie temu był na obchodach 80-lecia wyzwolenia obozu Auschwitz.

O jego śmierci poinformował tygodnik „Polityka”, z którym był związany od lat.

– Z ogromnym smutkiem żegnamy Mariana Turskiego, wieloletniego redaktora »Polityki«, naszego skromnego i serdecznego kolegę, a przy tym wyjątkowego strażnika pamięci, wybitnego człowieka, którego głos był słyszalny na całym świecie — poinformował tygodnik.

Marian Turski/ Kapif

Marian Turski był więźniem obozu Auschwitz.

– Miałem szczęście, że wywieźli mnie do Auschwitz, a nie do Chełmna, Treblinki czy Bełżca, gdzie w zasadzie nikt nie przeżył”— mówił prof. Turski w ostatnim wywiadzie dla Onetu.

Trzy lata temu ukazała się książka pt. „XI Nie bądź obojętny” autorstwa Mariana Turskiego i opatrzona wstępem Olgi Tokarczuk.

– Często się boję, że kiedy świadkowie odejdą w ostatnią podróż, kiedy nas osierocą, kiedy przestaną do nas mówić, ludzie zapomną o złu. Będą je lekceważyć, ignorować ustalenia historyków, podważać fakty, w końcu nie zechcą już pamiętać koszmaru. Traktuję świadectwa: opowieści, przestrogi, refleksje, jak swoiste szczepionki przeciw złu. Jeśli nie będziemy się szczepić najstraszniejszymi doświadczeniami przeszłości – choroba wróci – pisała noblistka.

Ostatnie spotkanie

Ostatni raz Marian Turski widziany był 27 stycznia tego roku w 80. rocznicę wyzwolenia Auschwitz-Birkenau.

– Drodzy przyjaciele, od co najmniej dwóch tysięcy lat naszej cywilizacji towarzyszy wizja apokalipsy. Oto pojawiają się czterej jeźdźcy apokalipsy: wojna, zaraza, głód i śmierć. Ludzie są porażeni strachem, sparaliżowani ze strachu. Czują się całkowicie bezradni. Co robić?”. „Nie bać się wcale”. „Została nas tylko garstka”- mówił historyk po raz ostatni.

Marian Turski: skąd pochodził, rodzina

Marian Turski urodził się w litewskich Druskiennikach w 1926 roku. Potem rodzina przeprowadziła się do Łodzi. Po wybuchu wojny jako nastolatek przeżył tam getto i obozy – Auschwitz i Buchenwald. Działał w obozowym ruch oporu, przeżył dwa marsze śmierci. Gdy wojna się kończyła Marian Turski miał 19 lat. Po wojnie studiował prawo i historię na Uniwersytecie Wrocławskim. W połowie lat 50. był redaktorem naczelnym „Sztandaru Młodych”, przez prawie 70 lat był szefem działu historycznego tygodnika „Polityka”. Marian Turski był pomysłodawcą, współtwórcą i przewodniczącym Rady Muzeum Historii Żydów Polskich Polin, a także wiceprzewodniczącym Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny. Jego żoną była Halina Paszkowska-Turska, która zmarła w 2017 roku. Mają córkę flecistkę Joannę Turską.

Marian Turski/Kapif
Udostępnij ten artykuł
Uwielbiam stare kino, ale i nowsze produkcje. Jestem na bieżąco z filmami. Wybieram te historyczne, wojenne, sensacyjne. Matka dwóch synów i trzech kotów. Odpoczywam przy gotowaniu i krótkich wypadach z dziećmi.
Napisz komenatrz