Mistrz satyry, którego nigdy nie opuszcza poczucie humoru. Jacek Fedorowicz obchodzi 87 urodziny

Wszechstronny artysta otwarcie krytykował czasy PRL-u, założył własny teatr, napisał 11 ksiązek i zagrał w ponad 20 filmach. Teraz został Youtuberem?

Jacek Fedorowicz, wszechstronnie uzdolniony artysta, znany malarz, karykaturzysta, aktor, reżyser, scenarzysta i satyryk, a także pasjonat biegania, stworzył legendarny „Dziennik Telewizyjny” i zasłynął jako jeden z najznamienitszych krytyków PRL-u.

Został Youtuberem?

W 1980 roku dołączył do „Solidarności” i współpracował z Radiem „S” Regionu Mazowsze. Na początku stanu wojennego zerwał wszelkie kontakty z państwowymi mediami i publikował poza cenzurą. W latach 1995-2006 prowadził satyryczny program „Dziennik Telewizyjny” w TVP. Od grudnia 2020 komentuje rzeczywistość na swoim kanale YouTube, a jego filmiki promuje „Gazeta Wyborcza”.

Bim-Bom przepustką do kina

Fedorowicz, jako student malarstwa na Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Gdańsku, wraz z kolegą stworzył międzyuczelniany zespół teatralny, który zyskał ogólnokrajową sławę jako teatr Bim-Bom. Grupą opiekowali się absolwenci krakowskiego PWST: Zbigniew Cybulski i Bogumił Kobiela. W tym czasie Fedorowicz zaczął również współpracę z radiem gdańskim, a także jako rysownik i autor skeczy, monologów i tekstów piosenek. Dzięki występom w Bim-Bom i rosnącej popularności kabaretu, zyskał sławę aktorską.

„Pa­mię­taj, nie zgry­waj się”

W połowie lat 60. Fedorowicz trafił do Telewizji Polskiej, gdzie współtworzył programy rozrywkowe jak „Poznajmy się”, „Kariera” i „Małżeństwo doskonałe”. Występował w wielu kultowych filmach, w tym „Lekarstwo na miłość”, „Małżeństwo z rozsądku”, „Polowanie na muchy”, „Poszukiwany, poszukiwana” i „Nie ma róży bez ognia”. Jego debiutem była produkcja Morgensterna „Do widzenia, do jutra”:

– Ode­bra­łem przed zdję­cia­mi pod­sta­wo­wą naukę do­świad­czo­ne­go ko­le­gi Bo­gu­mi­ła Ko­bie­li: „Pa­mię­taj, nie zgry­waj się, w fil­mie wszyst­ko na ćwierć gwizd­ka, bo ka­me­ra jest bli­sko i nie mu­sisz tak, żeby miny wi­dzie­li w ostat­nim rzę­dzie”, ale nie przy­pusz­cza­łem, że za­sto­so­wa­nie tej rady w prak­ty­ce da efekt kom­plet­ne­go pa­ra­li­żu. Zresz­tą i bez rady też był­bym sztyw­ny jak kołek – żartobliwie pisał Fedorowicz w swojej książce „Mistrz offu”.

Magia radia

W latach 70. współtworzył magazyn satyryczny „60 minut na godzinę” w Polskim Radiu, gdzie stworzył postacie Kolegi Kuchmistrza i Kolegi Kierownika. Teksty później były czytane na antenie.

– Bywam cza­sem zu­peł­nie nie­złym ak­to­rem, pod jed­nym wa­run­kiem wsze­la­ko: że mnie nie widać. Gdy mnie tylko sły­chać, po­tra­fię wszyst­ko. No, po­tra­fi­łem. No, tak mi się przy­naj­mniej wy­da­wa­ło. Ale wielu daw­nych słu­cha­czy ra­dio­wych może to po­twier­dzić. Gdy mnie widać – czar pry­ska – pisał w „Mistrzu offu”.

Jak żyć, nie pijąc?

Jacek Fedorowicz najbardziej znany jest z wyśmiewania absurdów PRL-owskiej polityki. W swoim dorobku artystycznym ma ponad 11 książek i około 20 produkcji filmowych. Jego książka „W zasadzie tak”, która otwarcie krytykowała i wytykała palcem bezsesnsowny świat komunizmu została wydana jeszcze w tamtych czasach pod przykrywką porad z rodzaju „Jak żyć?”.

– Nie bądź­cie nigdy al­tru­ista­mi! Jako je­dy­ni trzeź­wi w to­wa­rzy­stwie na pewno po­czu­je­cie w pew­nym mo­men­cie ogrom­ny cię­żar od­po­wie­dzial­no­ści i być może wy­zwo­lą się w Was in­stynk­ty opie­kuń­cze. Wy­zbądź­cie się ich! Kazio wy­ła­zi przez okno na dach? Niech wy­ła­zi. Zosia te­le­fo­nu­je dla ka­wa­łu po straż po­żar­ną? Niech te­le­fo­nu­je. Ma­niuś wali w drzwi są­sia­dów? Niech wali (…) Wy się nie wtrą­caj­cie, bo praw­dzi­we kłopoty moze mieć tylko trzeźwy – pisał Fedorowicz w rodziale „Jak żyć, nie pijąć”.

Z kim jest związany?

Hanna i Jacek Fedorowiczowie poznali się w 1953 roku na balu maturalnym w liceum plastycznym w Gdyni Orłowie. Jacek występował na scenie, a Hanka siedziała na widowni. Od tego momentu są nierozłączni. Łączą ich sztuka, film, teatr, poczucie humoru, psy, koty i polityka. W latach 80. razem angażowali się w ruch Solidarności.

Dziękujemy za przeczytanie artykułu.
Piszemy niezależnie dzięki Państwa wsparciu.
Jeżeli uważasz naszą pracę za wartościową — postaw nam kawę.