Ida Kamińska to pierwsza i jedyna Polka, która była nominowana do Oscara. Mamy jej zaproszenie na bankiet w Hollywood z 1967 roku

Anna Markiewicz
4 min przeczytany

Aktorka realizowała się głównie na deskach teatrów, ale była i dyrektorem jednego z nich. Grywała też w filmach przed drugą wojną, ale i w czasach powojennych.

Ida Kamińska przyszła na świat w Hotelu Teatralnym w Odessie w 1899 roku. Jej rodzice – Abraham i Ester Rachel Kamińscy – pracowali w tym mieście jako aktorzy. W takim środowisku się wychowała i nie trudno było zgadnąć kim zostanie w przyszłości. W teatrze zadebiutowała w wieku sześciu lat. Pierwszą poważną rolę otrzymała dziesięć lat później. Był to spektakl „Ofiarowanie Izaaka” Abrahama Goldfadena. Ida Kamińska wróciła do kraju i występowała w warszawskim Teatrze Kamińskiego mieszczącym się przy ulicy Oboźnej. Tam poznała Zygmunta Turkowa, który został jej pierwszym mężem. Para doczekała się córki Ruth w 1919 roku.

Ida Kamińska/kadr z YouTube

W drugiej połowie lat 20. Turkowowie założyli „Warszawski Żydowski Teatr Artystyczny”. W tamtym okresie Ida Kamińska zajmowała się nie tylko aktorstwem, lecz także reżyserią i tłumaczeniem sztuk. W 1924 roku Polka zagrała w pierwszym żydowskim filmie pt. „Ślubowanie” Pereca Hirschbeina w reżyserii Zygmunta Turkowa. Pod koniec lat 30- tych była już po rozwodzie z mężem. Zamieszkała w Warszawie i związała się z Teatrem Nowości.

Ida Kamińska/kadr z youtube

Po wybuchu wojny przeniosła się do Lwowa, a potem uciekała przed Niemcami do Kirgistanu. Mieszkała też w Moskwie, a do Polski wróciła w 1946 roku z córką i kilkuletnim synem Wiktorem. Dwa lata później została pierwszym dyrektorem Teatru Żydowskiego w Łodzi. Udało jej się przenieść siedzibę do Warszawy i od 1955 roku mieścił się on w nieistniejącym już dziś budynku przy ulicy Królewskiej 13 w Warszawie.

Oprócz występów na deskach teatralnych Ida Kamińska grała też w filmach. Jej największym sukcesem była rola w „Sklepie przy głównej ulicy” z 1966 roku Jána Kadára i Elmara Klosa.

Ida Kamińska/ Kadr z YouTube

O czym jest film?

Akcja filmu dzieje się w roku 1942 w miasteczku znajdującym się na terenie tak zwanego państwa słowackiego. Tamtejsze władze skrupulatnie pozbawiają miejscowych Żydów majątków, które następnie przekazują „Aryjczykom”. Stolarz Antoni Brtko (Józef Kroner) w ten sposób przejmuje niewielki sklep, który wcześniej należał do niesłyszącej staruszki (Ida Kamińska). Mężczyzna zaprzyjaźnia się ze starszą panią i zaczyna jej pomagać.

Polka na gali oscarowej

Produkcja otrzymała w 1967 roku Nagrodę Akademii Filmowej za „Najlepszy film nieanglojęzyczny”. Kamińska za swoją kreację została nominowana do Oscara w kategorii „Najlepsza aktorka pierwszoplanowa”. „Przegrała” z Elizabeth Taylor. Mamy jej zaproszenie na bankiet po Oscarach, gdzie spotkała mnóstwo gwiazd.

Zaproszenie na bankiet/materiały prywatne

– Mam ogromną satysfakcję, że w dwadzieścia lat po wojnie zagrałam w pierwszym filmie i właśnie on osiągnął tak wielkie uznanie. W Ameryce doprawdy nie było ani jednego człowieka teatru i filmu, który by o „Sklepie przy głównej ulicy” nie wiedział. W Nowym Jorku kupują bilety z pięciodniowym, tygodniowym wyprzedzeniem. I tak we wszystkich innych miastach, gdzie ten obraz wyświetlają – mówiła Ida Kamińska na antenie Polskiego Radia w 1966 roku.

Ida Kamińska/facebook

Ida Kamińska zmarła w 1980 roku w Nowym Jorku.

Ida Kamińska/archiwum Teatru Żydowskiego

Ida Kamińska/archiwum Teatru Żydowskiego
Ida Kamińska/archiwum Teatru Żydowskiego
Udostępnij ten artykuł
Uwielbiam stare kino, ale i nowsze produkcje. Jestem na bieżąco z filmami. Wybieram te historyczne, wojenne, sensacyjne. Matka dwóch synów i trzech kotów. Odpoczywam przy gotowaniu i krótkich wypadach z dziećmi.
Napisz komenatrz